Op 25 mei organiseerden het Huis van Compassie en Vluchtelingenwerk Oost-Nederland een informatieavond voor vrijwilligers die zich inzetten voor vluchtelingen. Voor deze avond waren er meer aanmeldingen dan de zaal kon bevatten. Zo vol als de zaal was, zo vol was het programma van de avond. Bijzonder was de avond ook in het volgende opzicht: de avond ging niet alleen over Syrië, maar werd ook grotendeels verzorgd door Syriërs.
Zij gaven een boeiend beeld van de geschiedenis, cultuur en omgangsvormen van hun land.
In dit verslag focussen we ons op twee van de gehouden inleidingen.
Dick Douwes over Het Syrië van weleer
Hoogleraar Geschiedenis van het Midden Oosten aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam Dick Douwes leidde de avond in niet met een college, maar met een aantal persoonlijke indrukken van het land dat hij sinds 1978 regelmatig bezocht.In die jaren liftte hij regelmatig naar Libanon en Syrië om onderzoek te doen met name naar heilige plekken, schrijnen en heilige plekken. Hij leerde Syrie kennen als het prettigste, meest vredige land van het Midden-Oosten, met een zeer gastvrije bevolking. Douwes illustreerde zijn betoog met dia’s, die goed de sfeer van het Syrië van weleer weergaven: de aangename koelte van de terrassen s’avonds, op bezoek bij een deftige Grieks-Orthodoxe familie, waar uitgebreide maaltijden genuttigd werden. Een nadeel van de grote gastvrijheid was het dwingende aspect. Even een krant lezen en zich even terugtrekken was lastig. Douwes woonde toentertijd in Damascus.
Voor iemand met een Nederlands salaris waren de mogelijkheden geweldig. In de Soek was afdingen een aangename sport. Er waren verder beelden van de Krak des Chevaliers (Burcht van Kruisvaarders)en het beroemde stadje Ma’alula, een stadje, waar Christelijk Aramees gesproken werd, de taal van Jezus. Douwes besloot z’n inleiding met de opmerking dat hij schetste een ideaal beeld was, dat inmiddels tot het verleden was gaan behoren.
Moataz Aouf met een andere kijk op Syrië
De Syrische bankier Moataz Aouf gaf een andere kijk op het Syrië van vóór de oorlog, zoals hij zelf zei. In vogelvlucht verzorgde hij een overzicht van het leven in het moderne Syrië en de opbouw van de bevolking. Hieruit bleek dat hij trots is op het land waar hij vandaan komt. In hoog tempo en met overvloed aan feiten behandelde hij de religieuze en etnische verscheidenheid van het land. In Syrië vormen de Arabieren de meerderheid. Daarnaast zijn er minderheden zoals Koerden, Turkmenen, Tjerkessen en Armeniërs. Naast de Soennietische meerderheid komen er islamitische minderheden als Alawieten, Sjiïeten en Ismailieten voor. De Syrische Christenen zijn verdeeld over 3 stromingen. Ook komen er Yezidi’s en Druzen voor.
Het niveau van het onderwijs in Syrië is hoog. Met 5 % is het analfabetisme één van de laagsten in het Midden-Oosten. Naast 6 openbare universiteiten waar het collegegeld laag is zijn er 15 privé-universiteiten. Er zijn moderne grote steden met malls (winkelcentra) en Sheraton-Hotels.
In het verleden heeft Syrië ook regelmatig vluchtelingen opgevangen: Bij voorbeeld in 1915 vluchtelingen uit Armenië, in 1948 vluchtelingen uit Palestina en meer recentelijk vluchtelingen uit Libanon en Irak.
In de Syrische maatschappij is er traditioneel een groot respect voor ouderen. Dit blijkt o.a. uit het feit dat jongeren regelmatig advies zoeken bij ouderen. Huwelijken worden gearrangeerd door de familie, wanneer een echtgenoot financiëel in staat is te trouwen.
Na deze opmerking over het traditionele in deze moderne maatschappij eindigde Moataz Aouf door Syrië te vergelijken met een Phoenix en hij zei: We simply refuse to die. Phoenix is een fabeldier uit de Griekse Mythologie dat uit zijn eigen as herboren wordt.