Verslag filmavond ‘Alles van Waarde’

1 februari 2015

Alles van waarde posterVrijdag 23 januari werd in het Huis van Compassie de film ‘Alles van Waarde’ van Frans Bromet vertoond. Kees Waardenburg leidde de documentaire in bij een volle zaal. Het was de tweede filmavond in de reeks van films die verband houden met Compassie.

Het motto van de avond is: Hoe je kijkt maakt uit wat je ziet. Door te praten met elkaar zie je zelf meer. Waardenburg gaf een paar kijktips. Alles van waarde is een documentaire, geen speelfilm. Een speelfilm is gelaagd, voor meerderlei uitleg vatbaar. Een documentaire heeft een ander, meer eenduidig karakter. Sinds 1963 maakt Frans Bromet documentaires. Hij is onder meer bekend van de televisieserie Buren waarin mensen liefdevol benaderd worden.

De titel van de documentaire is ontleend aan een gedicht van Lucebert. ,,Alles van waarde is weerloos”. Het CDA heeft gebruik gemaakt van deze regel voor de titel van een rapport en hem veranderd in ,,Alles van waarde is weerbaar”. Wat is er voor ons van waarde?

In de documentaire zijn er twee perspectieven:
– 1. Het perspectief van Frans Bromet. Zijn stelling is dat de menselijke maat buiten beeld raakt in de Nederlandse samenleving.
-2. Waarin de relatie met zijn dochter Laura centraal staat en hun discussies over wat van waarde is. Laatste opmerking van de inleiding: de sleutel zit altijd in het begin van de film.

De documentaire

Bromet maakt een rondgang door de maatschappij en onderzoekt de tijdgeest. Tijdens de documentaire is hij voortdurend met zijn dochter Laura in discussie over deze zaken. Laura is gemeenteraadslid GroenLinks in Ilpendam en beleidsmedewerker bij de Tweede Kamerfractie van GroenLinks.

Nagesprek

Kees Waardenburg begint het nagesprek met de vraag: Wat is je primaire indruk, gevoel?

Een kijker had door het feit dat Bromet maar kritiek bleef leveren op de managementcultuur een antipathie tegen hem gekregen en drukte dat krachtig uit. Deze persoon was onlangs zeer goed geholpen in het Radboud ziekenhuis en kon daarom de kritiek van Bromet op de managementcultuur niet delen.

Gevoel van machteloosheid omdat de kwaliteit van de zorg en het onderwijs steeds minder worden. Dit contrasteert bijvoorbeeld met de dure buitenkant van het R.O.C.-gebouw in Leiden.

Het contrast tussen de droefheid van de vader en de positiviteit van de dochter. Ondanks de verschillen was er een goed contact, een klik tussen vader en dochter. Het viel op dat Laura goed te spreken was over het ziekenhuis waar ze behandeld was voor een brandwond.

Hoe de film te interpreteren? Wat wil de film zeggen?

Het weerloze en het weerbare. De dochter vertegenwoordigt het weerbare, de vader de weerloosheid, de onmacht. Iemand merkte op dat het dapper, sterk is weerloos te zijn. De positieve kant van de weerloosheid. De Joodse achtergrond van Bromet bepaalt z’n werk.

Dat Bromet telkens weer opnieuw hamert op schaalverkleining wekt irritatie. Met kankeren kom je niet verder. Dochter ging toch door en heeft iets bereikt, namelijk na jaren de aanleg van een fietspad in Ilpendam. Veranderingen kosten tijd. Het kost veel tijd om een groot schip van koers te doen veranderen.

Er werd geopperd dat Bromet expres die negatieve rol speelde om de positiviteit van Laura beter naar voren te laten komen.

Wat heeft Frans Bromet duidelijk gemaakt?

Z’n zachte blik valt op. De trots op z’n dochter. Frans Bromet is een observator die altijd buitenstaander blijft. Hij is wijs, hij stelt de juiste vragen, zonder oordeel. Hij is naïef in zijn vraagstelling, hij stelt vragen als een kind.

Laura gaat niet in de landelijke politiek, zij kiest voor de kleinschaligheid van Ilpendam.

Twee wrange voorbeelden van de ontmenselijking die het gevolg is van de heersende managementcultuur. De scène waarin een wijkverpleegkundige met een stopwatch een patiënt verzorgt. Volgende scène: de vrouw van een tandarts die het niet lukt haar telefoon weer aangesloten te krijgen.

Er wordt gesteld dat Bromet te absoluut was over de schaalvergroting en de managementcultuur. Een documentaire wil prikkelen, overdrijft en generaliseert.

Er is sprake van een toenemende sympathie voor zijn dochter. De goede relatie tussen vader en dochter valt op. Ontroerende momenten: Laura ontleende haar kracht aan haar vader.

Iemand merkt tot besluit op dat Frans Bromet door de wijze waarop hij misstanden aan de kaak stelt aan Martin Luther doet denken.